අම්මා ඇඳේ වැතිර පොඩි මල්ලි දිනේෂ්ට කිරි පොවනා දෙස බැලූ ඉන්දිරා කාමර දොරේ තිර රෙද්ද හිමිහිට පහළට දමා කාමරයෙන් පිටට ආවා ය. ලොකු මල්ලි කෝලිත මිදුලේ වැලි හාරමින් පොල්කටුවකට පුරවනු බලා සිටි ඈ මුහුණ සෝදාගෙන ගෙට එන ලෙසින් ඔහුට අණ කළා ය. ස්භාවයෙන්ම නිහඬ චරිතයක්වූ කෝලිත ඉන්දිරා හා එක්ව සෙල්ලම් කිරීමට නොකැමති විය. හපුතල් කන්ද දෙසින් ආ සීතල සුළඟ ඉන්දිරාගේ සිරුරේ හිරිගඬු නංවාලමින් හමා ගියේය. කිසිවක් කරන්නට නොහැකි අලස කමක් ඈට දැනුනායින් යළිත් අම්මා සොයා නිදන කාමරයට ගියා ය. තනපුඩුව කටේ තිබියදී නින්දට වැටුනු දිනේෂ්ව අසලින් වැතිර සිටිනා අම්මාගේ වැසී තිබූ දෙනෙත් යළි විවරවූයේ ඉන්දිරා කාමරයට පැමිණි හඬිනි.
“කෝ මල්ලි?”.
“අර එළියේ සෙල්ලම් කරන්නේ.”
“එයාට ගෙට එන්න කියන්න. ඇදිරිවැටිච්ච වෙලාවට එළියේ ඉන්න හොඳ නෑ.”
“මම කතා කළාට ආවේ නෑ.”
“කෝ සුදු නැන්දා?”
“කුස්සිය පැත්තේ හිටියා. දර ගොඩ පැත්තට ගියාද දන්නේ නෑ.”
“මෙයාව පොඞ්ඩක් බලා ගන්න. ඔය කොට්ට ටික වටේට තියන්න පෙරළෙන්න බැරිවෙන්න. මම මල්ලිගේ ඇඟ සෝදලා ගෙට එක්කන් එන්නම්.”
දිනේෂ්ව ඉන්දිරාගේ බාරයට තබා තමාලි මිදුල දෙසට පිය මැන්නා ය. සුව නින්දකට වැටි සිටි පොඩි මල්ලිට පෙරළිමට නොහැකිවන පරිදි කොට්ට කිහිපයක් ඔහු වටේට තැබීය. කොට්ටයකට ඔළුව තබාගත් ඉන්දිරා කෙටි නින්දකට වැටුනේ නොදැනිමය. පොල් ගෙඩියක් බිඳින හඬින් ඇහැරුනු ඉන්දිරා හිස ඔසවා මල්ලි දෙස බැලීය. ඔහු තැබූ ලෙසම කුඩා ඇඟිල්ලක් මුව තුල රඳවාගෙන නිදනවා දුටු ඈ හිමිහිට ඇඳෙන් බැස කුස්සිය දෙසට පියවර තැබීය.
“දැන් මේ වතුවල කුලී වැඩට ගිහිල්ලා වැඩක් නෑ සුදු නැන්දේ. දැන් මේ පැත්තේ උක් වැවිල්ලත් අඩුවේගෙන යන්නේ. එළවළු වගාවල් වලට විරකෝන් ගම පැත්තේ දෙමළ අය අඩු පඩියට එනවා.”
“ඕවායේ නැහිලා නැහිලා සෙච්චමක් ගන්නේ මොකටද?”
සුදු නැන්දා ගාමින් සිටි පොල් බෑය අතට ගනිමින් ඇසුවා ය.
“ඒක තමයි මමත් හිතුවේ. ඒත් ඉතිං වියදමට කීයක් හරි ලැබුනදෙන් කියලා තමයි වැඩට ගියේ. පොඞ්ඩාත් දැන් ලොකු එකේ වෙනින් රස්සාවක් වත් හොයාගන්න ඕනේ.”
“මෙහෙ කොහේද රස්සාවල්? පොඩි මාමට කියලා මන්ත්‍රීතුමාගේ ලිස්ට් එකටවත් දාගන්න බලමු.”
“මම හිතුවේ රට රස්සාවකට යන්නයි කියලා.”
“මොකක්? උඹට පිස්සුද?”
“මෙහේ සොච්චමකට නැහිලා පුළුවනිද මුන්ට කන්න අදින්න දෙන්න? ඉස්සරාහට තව කොච්චරක් වියදම් තියෙයිද? පොඩි මාමාට පුළුවන්කමක් නෑ අපි ගැන බලන්න. එයා මේ කරන හරිය මදැයි.”
“ඒවුනාට පොඩි මාමා කැමතිවෙන එකක් නෑ.”
“එයාටත් පැන්ෂන් යන්න ළඟයි නේද?”
“මම හිතන්නේ තව අවුරුදු දෙකක් විතර තියේ.”
“ඒ ගැන හිතලා තමයි මේ තීරණය ගත්තේ. ඉතිං කොහොමද අපි එයාට බරක් වෙන්නේ?”
“උඹට කවුද රට රස්සා ගැන කිව්වේ?”
“පහළ වංගුවේ ශ්‍රියා තමයි කිව්වේ.”
“ඉතිං බං මෙහේ කොහේද රට යවන තැන්? ඒවාට කොළඹ යන්න වෙයි නේද?”
“බණ්ඩාරවෙල ටවුමේ තියෙනවාලූ. ඒකෙන්ලූ මිරහවත්තේ ඉන්න ශ්‍රියාලගේ ලොකු අම්මාගේ දුව ඩුබායි ගියා කියන්නේ. වැඩත් අඩුයිලූ ලොකු පඩියත් එහෙම ගෙවනවා කිව්වේ.”
“ඔය කියන තැනින් නිකන්ද රට යවන්නේ?”
“නෑ සල්ලි ගන්නවා. රුපියල් විසිදාහක් ද කොහේද.”
“විසි දාහක්? කොහේ තියෙන සල්ලිද බං? අනේ මේ උඹ පිස්සු නටන්නේ නැතිව ඉදින්.”
“ඒක මං ණයට හරි හොයගන්නම් කෝ. අනික මේ ඒජන්සිය පොඩි මාමාගේ මන්ත්‍රිතුමාගේ ඥාතියෙක්ගේ කියන්නේ. එයා කිව්වා නම් භාගයක් ගෙවලා යන්න පුළුවන්ලු ඉතිරි භාගේ ගෙවන්න ඕනේ රට ගියාට පස්සේලු.”
“භාගයක් හරි ගෙවන්න කොහෙන්ද සල්ලි?”
“ඒක මම හොයාගන්නම් කෝ. ජයවීර හිරේ ඉදන් මේ ළමයින්ගේ වියදමට සල්ලි එවන එකක් යෑ. මම නේ මෙච්චර දවසක් නැහුනේ. මම ගිහිල්ලා එනකම් මේ පොඩි උන් ටික සුදු නැන්දා බලාගන්න ඕනේ.”
තමාලිගේ දෑසට උනා ආ කඳුළු බිඳු කිහිපය පිටි අල්ලෙන් පිසදාගත්තා ය.
“උඹ මේ අඬන්නේ දැන්ම රට යන්න ළඟයි වගේනේ. උඹ මේ කුලී වැඩට ගියාමත් ළමයි බලාගත්තේ මමනේ. ඉන්දිරායි කෝලිතවයි බලාගන්න එකනම් ලොකු වැඩක් නෙමේයි. ඒත් මේ පොඩි එකා? ඒකාට අම්මව ඕනෑ කරන කාලේ නේද?”
“දැන් අවුරුද්දත් පහුවුනානේ. මොනවා කරන්නද සුදු නැන්දේ අපි නොකා නොබි හරි උන්ට කන්න දෙන්න ඕනේ, උගන්න ඕනේ. සල්ලි කියන ඒවා කොච්චර තිබුනත් මදි.”
කුස්සියේ උළුවස්සට හේත්තුවූ ඉන්දිරා අම්මාත් සුදු නැන්දාත් අතරවූ කතාවට නිහඬව සවන්දීගෙන සිටියා ය. ඇයට අම්මා පිටරටකට යන විස්තරය ඇසූ විගසින්ම ක්ෂණික සතුටක් සිතපුරා දිවයන්නට විය. එහෙත් අම්මා පිටරට යන්නේ තමා හා මල්ලිලා දෙන්නා මෙහි දමා බව අවබෝධ වෙද්දී ඇතිවූ සතුට වියැකී යන්නට විය.
“දැන් ජයවීරත් නිදහස් වෙන්න ළඟ ඇති නේද?”
“මං හිතන්නේ තව කල් තියෙනවා. වන්දිය ගෙවන්නත් බැරිවුන එකේ හිරේ ඉන්න එක දික්වූනා.”
“ජයවීර ඇවිල්ලා උඹව හොයයිද දන්නේ නෑ.”
“ඔය මිනිහට ඕවායේ ගානක් නෑ. කොහෙන් හරි බොන්න අරක්කු ටිකක් ලැබුනා නම් ගෑණියි ළමයිනුයි අමතකයි. අම්මාගේ තුරුල්ලට වෙලා අරක්කු බිබී ඉන්නේ නැතැයි.”
සුදු නැන්දා පොල් බෑය ගා ඉවරවූ පසු බත් වළඳත් රැගෙන හිරමණයෙන් නැගිට්ටේ දණ හිසට අත තබා හින් කෙදිරියක් නගමින්ය.
“එන්න එන්නම දණහිස් අමාරුව වැඩි වෙනවා. හෙලේ නැගලාම තමයි මේ ලෙඬේ හැදුනේ.”
බත් වලඳ තමාලිගේ අතට පත් කල සුදු නැන්දා පොල් කටුව පිළිකන්නට විසීකළා ය.
“බැලුවොත් කුස්සියේ තමයි. ඉන්දිරා ගිහිල්ලා පොතක් පතක් බලාගන්න.”
ඔවුන්ගේ කතාවකට කන් දී සිටිය නිසාවෙන් තමාලි ඉන්දිරාට සැරවීය. සුදු නැන්දාගෙන් අවසර ගැනිමට අපහසු නොවූවත් පොඩි මාමාගෙන් එය හිතන තරම් ලේසිපහසු කටයුත්තක් නොවන බව ඈ තේරුම් ගෙන සිටියා ය. සති අන්තයේ හල්දුම්මුල්ලට එන පොඩි මාමාට රට රස්සාව ගැන කියන ආකාරය කිහිපවිටක් අත්හදා බැලීය. සති අන්තයේ නිවසට ආ පොඩි මාමා නිස්කාන්සුවේ සිටින වේලාවක් අල්ලා ගැනිමට තමාලි හොර බැළලියක සේ කුරුමාණම් අල්ලන්නට විය. නිවසට ආ පසුත් නිකං සිටිමේ පුරුද්දක් නොමැති පොඩි මාමා වත්තේ වැඩි තිබූ තක්කාලි පඳුරු වලට සාත්තු කිරිමට පටන්ගති. තේ කෝප්පයක් රැගෙන පොඩි මාමා සිටින ඉසව්වට ගිය තමාලි
“ආ මෙන්න පොඩි මාමේ.”
තක්කාලි පඳුරකට කොම්පොස්ට් පොහොර දමමින් සිටි ඔහු තමාලිගේ කටහඬ ඇසී පඳුරුගොන්න අතරින් නැඟී සිටගත්තේය.
“ආ මේ ළමයානේ. ඇයි අද වැඩට ගියේ නැද්ද?”
ඔහු තම සරමින් අත් පිසදාගෙන තේ කෝප්පය අතට ගන්නා අතරේ දී ඇසීය.
“නෑ මේ දවස්වල වැඩ නෑ. අනික දැන් මේ පැත්තේ අය උක් වැවිල්ලත් අතහරිනවා. දැන් ඉස්සරවාගේ හොඳ මිලක් නැතිලු.”
“ආ එහෙමද?”
“මම වෙන රස්සාවක් හොයාගන්නයි බලන්නේ.”
“මම නම් කැමති නෑ තමාලි රස්සා කරනවාට. මේ ළමයින්ව බලාගෙන ගෙදරට වෙලා ඉන්න.”
“මට බෑ නිකං කකා බිබී ඉන්න. අනික අපේ වියදම් පොඩි මාමාට දරන්න බෑ.”
“තනිකඩ මට වෙන වියදම් කොහේද තියෙන්නේ? මොකද මැරුනාම මේවා අරගෙන යන්නේ නෑ.”
“මම දන්නවානේ රජයේ සේවකයින්ට ලැබෙන පඩිය. ජයවීරටත් ලැබුනේ කීයද?”
“උඹ දන්න ඉටි ගෙඩිය. ඒකා ඩ්‍රයිවර් එකෙක්නේ. මගේ පඩිය ජයවීරගේ පඩිය එක්ක බලන්න එපා.”
“ඒත් ඉතිං පොඩි මාමාට කුරුණෑගල බෝඩිමටයි කෑමටයි බස් එකටයි ගියාම කීයද ඉතුරුවෙන්නේ. ඔය පඩියෙන් අපිටයි සුදු නැන්දටයි සලකන්න පුළුවනිද?”
“මට පුළුවන් නිසානේ මම කරන්නේ. මටත් බයක් සැකක් නැතිව කුරුණෑගල ගිහිල්ලා ඉන්න පුළුවන් වූනේ ඔයලා මෙහේ ඉන්න නිසයි. නැත්නම් සුදු නැන්දා තනියෙන් දාලා යන්නේ කොහෝමද?”
“තව ටික කාලෙකින් පොඩි මාමා පැන්ෂන්, එතකොට පුළුවන්ද? බෑනේ, එකයි මම ඔයාලට බරක් නොවී රස්සාවක් කරන්න හිතුවේ. අනික මේ ළමයින් ලොකු මහත්වෙනකොට කොච්චරක් වියදම් තියෙනවාද?”
“තමාලිට රස්සාවක් කරන්න ඕනේම නම් මම මන්ත්‍රීතුමාට කියලා බලන්නම්. එත් ඉතිං මේ පැත්තේ රස්සාවල් අරගන්න බෑ.”
“මම බැලුවේ රට රස්සාවකට යන්නයි.”
“රට රස්සාවක්? එතකොට මේ පොඩි උන්?”
“සුදු නැන්දා බලා ගන්නම් කිව්වා.”
“එයාට පුළුවනිද මේ පොඩි ළමයි බලාගන්න?”
“හදිසියකට අහළ පහළ කවුරුහරි කතා කරගන්න පුළුවනි නේ.”
“පොඩි දරුවාට දැන් අවුරුද්දක්වත් නෑ නේද? මේ ළමයින්ට අම්මා ඕනේ කාලේ රට ගිහිල්ලා පුළුවනිද තමාලි?”
“දිනේෂ්ට අවුරුද්ද ඉවරයි. එයාලගේ අනාගතේ හදන්න තමයි මම මේ කරන්න යන්නේ.”
තමාලිගේ නෙත් කෙවණි තුළ රැඳීහුන් කඳුළු බිංදු හිමිහිට ගලායන්නට විය. ඇය බිඳුණු කටහඬින් පොඩි මාමා ඇමතුවා ය.
“මමත් මේ දේ කරන්න යන්නේ කැමැත්තකින් නෙමෙයි. අම්මා මැරුනා. තාත්තා දාලා ගියා. ඊට පස්සේ මාව දෙමව්පියන් වගේ බලාගත්තේ ඔයාලා. මම මදිවට තව ළමයි තුන්දෙනෙකුත් එක්ක ඇවිත් ඔයාලාට බරක් වෙන්න බෑ. මේ කරන උපකාර වලට ජාති ජාතිත් ණයගැතියි පොඩි මාමේ.”
“දැන් කොහේ ඒජන්සියකින්ද යන්න හදන්නේ?”
“බණ්ඩාරවෙල ටවුමේ තියෙන්නේ අල් අමායා කියලා ඒජන්සියක්.”
“කීයක් ගන්නවාද?”
“හරියටම දන්නේ නෑ. පහළ වංගුවේ ශ්‍රියා කිව්වේ විසිදාහක් විතර ගන්නවා කියලා. මන්ත්‍රීතුමාගේ ඥාතියෙක්ගේ ඒජන්සියක්ලූ. මන්ත්‍රීතුමා කිව්වා නම් සල්ලි භාගයක් ගෙවලා යන්න පුළුවන්ලූ. ඉතිරි භාගේ ගෙවන්න ඕනේ රට ගියාට පස්සේලූ.”
“එතකොට ශ්‍රියාත් යන්නද හදන්නේ?”
“ඔව් පොඩි මාමේ. එයාත් ඉන්න හින්දා බයක් නෑ.”
“එහෙම නම් හොඳයි. මම දන්නවා ඔය කියන තැන. මම මන්ත්‍රිතුමා හම්බුවෙලා ඔය ගැන කතා කරගන්නම්.”
තමාලිට ඇතිවූයේ නොමඳ සතුටකි. වැඩි වෙහෙසක් නොලබාම පොඩි මාමාගේ අවසරය ලැබීම ඇයට සිතාගත නොහැකි විය. පොඩි මාමා බී අහවරවූ තේ කෝප්පය රැගෙන ඈ ගෙට දිව ගියේ සතුටින් ඉපිලෙමිනි.
ඇය සඳුදා දිනය වනතෙක් බලා සිටියේ ශ්‍රියා සමඟින් බණ්ඩාරවෙල ඒජන්සිය වෙත යාමටය. අඩු වයසින්ම කසාද මිනිහා මළ වැන්දඹුවක්වූ ශ්‍රියා කෝලිතට අවුරුදු දෙකක් පමණ වයසින් බාල දියණියක් සමඟින් අසරණව සිටියා ය. දෙදෙනා එකව ඒජන්සියට ගොස් පාස්පෝට් සැදීම හා අනෙකුත් අවශ්‍ය කරුණුද දැනගෙන ආහ.
දෙසතියකින් පමණ පොඩි මාමා පැමිණ තමාලි බලාපොරොත්තු නොවූ ආරංචියක් පැවසුවේය.
“ඔන්න මම මන්ත්‍රිතුමාට කතාකලා. ඒජන්සිය කරන්නේ මන්ත්‍රිතුමාගේ නෝනායි එයාගේ මල්ලියි. බයවෙන්න දෙයක් නෑ. එයාලා මං වෙනුවෙන් යමක් කරලා දෙයි.”
“ඔක්කෝටම කලින් පාස්පෝට් එක හදාගන්න යන්නත් ඕනේ.”
“ඒකට අපි දවසක යමුකෝ.”
පොඩි මාමාගේ යහළුකම නිසාවෙන් ඒජන්සියට ගෙවන ගාන රුපියල් පන්දාහකින් පමණ අඩුකර ගැනීමට හැකි විය. සඳුදා දිනයක නිවාඩුවක් ගත් පොඩි මාමා තමාලිවත් රැගෙන කොළඹ පැමිණියේ ඇගේ ගමන්බලපත්‍රය සකසා ගැනීමේ කටයුතුවලටය. මේ සියල්ලටම වියදම් පොඩි මාමා විසින් දැරුවේ ලැබුණු විටක දෙන්න යැයි පවසමින්ය.
“පොඩි මාමේ දැන් ඒජන්සියට බඳින්න සල්ලි හොයාගන්නේ කොහොමද?”
“ඒක තමයි මාත් මේ කල්පනා කලේ. මං ළඟත් එච්චර සල්ලියක් නෑ.”
“ණයට ගන්නවත් බලමුද?”
“මම ණයට සල්ලි ගන්න කැමතිම නෑ. ඒත් ඉතිං මේ වැඬේට සල්ලි ඕනෙම නේ. බලමු මම දන්න මිනිහෙක් ඉන්නවා.”
“අපිට භාගයයිනේ ඕනෑ වෙන්නේ.”
“ඒවුනාට දුවේ ඇඳුම් ටිකක් බෑග් එකක් එහෙම ගන්න ඕනේ නේද?”
“ඔව් ඒකත් ඇත්ත. මට බෑග් එකක් ගන්න අමතක උනා.”
“එහෙනම් අපි දහදාහක් විතර ණයට ගමු.”
දින කිහිපයකින් පොඩි මාමා විසින් අවශ්‍ය මුදල ණයට රැගෙන විත් තමාලි අතට පත්කෙරුවේය. නියමිත මුදල ඒජන්සියට ගෙවූ තමාලි පොඩි මාමාත් එක්ව ඇඳුම් කිහිපයක් හා බෑගයක්ද මිලදීගෙන නිවසට ආවා ය. ඉන්දිරා තමාලි හමුවට පැමිණියේ ඇගේ සිතේ පැසවමින් තිබූ කරුණක් දැන ගැනිමටය.
“අම්මා රට යන දවස ලඟයිද?”
“තාම නෑ දුවේ. ඇයි එහෙම ඇහැව්වේ?”
“නෑ නිකං.”
“දුව කැමති නැද්ද මම රට යනවාට?”
“මම කැමතිද නැද්ද කියලා අම්මා අහලා නෙමෙයිනේ රට යන්න හැදුවේ.”
“මට කරන්න දෙයක් නැති නිසයි මේ තිරණේ ගත්තේ. තවත් පොඩි මාමාට බරක්වෙන්න බෑ.”
“ඒත් පොඩි මාමා කැමති නෑ නේද?”
“පොඩි මාමාගේ අකමැත්තක් නෑ. අනික මං එයාට ඇත්ත පහදලා දුන්නා. මේ රට රාජ්ජවල යන්නේ උඹලාගේ ඉදිරිය ගැන හිතලා. තාත්තා පිස්සෙක් වගේ බීලා නාස්තිවුනාට මට උඹලාව පාරට ඇදලා දාන්න බෑ.”
“එවුනාට අම්මේ අපිට තාත්තාත් නැතිවූනා දැන් අම්මාත් නැතිවෙන්නයි යන්නේ. අපි ගැන බලන්න කවුරුත් නැති වෙනවා.”
ඉන්දිරා හඬමින් කීවා ය.
“මම යන්නේ නොඑන්නම නෙමෙයිනේ. සුදු නැන්දා, පොඩි මාමා ඔයාලව බලාගනියි.”
තමාලි ඉන්දිරාව තුරුළට ගෙන ඇගේ හිස අතගාමින් කීවා ය.
“අවුරුදු දෙකක් කියන්නේ ලොකු කාලයක් අම්මේ. අපි මේ තියෙන විදිහකට ඉමු.”
ඉන්දිරා නොනවත්වාම ඉකිගසමින් අඬන්නට විය.
“අවුරුදු දෙකත් ඉක්මනටම ගෙවිලා යයි. මම මේ ගමන යන්න හදන්නේ අපිට ඉන්න ගෙයක් දොරක් හදාගන්න, උඹලාට උගන්නන්න. ඉස්සරාට තව කොච්චරක් දේවල් කරන්න තියෙනවාද.”
ඉන්දිරාව තම පපුතුරේ තබා තදින් වැළදගත් තමාලි තම කඳුළු පිටවයානොදී මුක්කම් හඬකින් කීවා ය.
ඉන්දිරා හිස ඔසවා තමාලිගේ මුහුණ දෙස බැලීය. ඇගේ හැඬීමෙන් රතුවගිය දැසින් කඳුළුවැල් නොනවත්වාම ගලා හැලෙන්නට වීය.
“අපිට ඔය ගෙවල් දොරවල් ඕනේ නෑ අම්මේ.”
කී ඈ තමාලිගෙන් මිදී කාමරයට දිව ගොස් ඇඳේහි වැතිර හඬන්නටවුනි. දරුවන්ගේ සුබසිද්ධිය උදෙසා තමන් කරන්නට හදනදේ නතර කිරීමට තමාලි බලාපොරොත්තු නොවීය. එහෙත් ඉන්දිරාත් පොඩි මාමාත් කියන දේ යම් තරමකට හෝ සත්‍යයක් ඇති බව ඇය තේරුම්ගෙන තිබුණි. සති දෙකකින් පමණ ඒජන්සියෙන් පණිවිඩයක් ලැබුනේ ටිකට් ලැස්තිකර ඇති බැවින් රට යෑමට ඊළඟ සුමානයේ දිනයක් දැනුම් දෙනු බවටය. එම ආරංචියෙන් තමාලිට ප්‍රීතියක් ඇතිවූවත් එම සතුට අභිබවා දුක නැග එන්නටවූයේ දිනෙන් දින රට යෑමට නියමිත දිනය වෙත ළඟා වෙත්දීය. ඉන්දිරා ඉන් පසුව අම්මාත් සමඟින් රට රස්සාව ගැන කතා නොකර සිටියා ය. නිවසේ ඇතිවන කළබගෑනිය දෙස තෘෂ්ණිම්භූතව බලා සිටිනා කෝලිත දෙස ඉන්දිරා බැලුවේ සානුකම්පිතවය. කිසිවක් නොදන්නා ඔහු සිතුවේ අම්මා තමන්වත් රැගෙන කොහේ හරි යන්නට සැරසෙන බවය.
“ටිකට් එක හරි කියලා කිව්වා පොඩි මාමේ.”
“දැන් කවදාද යන්න තියෙන්නේ.”
“ලබන සුමානේ මැද විතර.”
“දැන්මම බඩු ටික ලෑස්ති කරගන්න. සමහරවිට එක පාරම කියන්න පුළුවන් හෙට ප්ලෙන් එක තියෙනවා කියලා.”
“බඩු ටික බෑග් එකට දාන්න විතරයි තියෙන්නේ.”
“යන දාට ගෙදර අයත් එයාර්පෝට් එකට එක්කන් යනවාද?”
“ශ්‍රියාලගේ ගෙදර අයනම් ශ්‍රියාව ඇරලන්න එයාර්පෝට් එකට යනවා. මටත් පුළුවනි එයාලත් එක්ක යන්න. පොඩි මාමා යමු මාත් එක්ක.”
“එහෙම නෙමෙයි අපේ කට්ටියත් එක්ක යමු.”
සුදු නැන්දා ඔවුන්ගේ කතාව මැදට පැන කීවේය.
“ඔය ගමනට ගොඩක් වියදම් යනවානේ. මම හැදුවේ පොඩි මාමාව විතරක් එක්කගෙන යන්න.”
“මම වියදම බලාගන්නම්. මේ පොඩි උන් ප්ලෙන් එකක් දැකලා නැතිව ඇති. එයාර්පෝට් එකේ තියෙනවා නැරඹුම් කුටියක්. ඒකට ගියාම ප්ලෙන් උඩ නග්ගනවා බලන්න පුළුවනි.”
“එයලාට දුක වැඩිවෙයි මම යනවා දැකලා.”
“දැක්කත් නොදැක්කත් එයාල කොහොමත් දුක්වෙනවානේ.”
“දැන් මට යන්න හිතෙන්නෙත් නෑ පොඩි මාමේ. කෙල්ල කැමතිම නෑ මම රට යනවාට.”
“ඒක තමයි මම කිව්වෙ. උන්ට ආදරේ ඕනේ කරන දවස්වල උඹලා රට යනවා.”
“අනේ පොඩි මාමේ මාව අඬවන්නේ නැතිව ඉන්න.”
“අපේ ගෙදර අයත් ගමනට එනවා කියලා ශ්‍රියා ළමයට කියන්න. කට්ටිය වැඩි නිසා වෙනින් වාහනයක් කතා කරගන්න වෙයි. වියදමින් භාගයක් මම දෙන්නම් කියන්න.”
පොඩි මාමාගේ ඉල්ලීම නිසාවෙන් තමාලිගේ පවුලේ අයත් රැගෙනයාමට ශ්‍රියා කැමැත්ත පලකලා ය. ශ්‍රියාත් තමන් සමඟින් ගුවන්ගතවන බැවින් තමාලිගේ සිතේ රැඳීහුන් බිය තුනිවීගොස් තිබුණි. දිනෙන් දින ගෙවිගොස් තමාලි ගුවන් ගතවන දිනයද ළඟාවිය. තමාලි මෙරට රැඳීසිටින අවසන් රාත්‍රිය පුරාවටම නිදිවර්ජිතව හුන්නා ය. තම දරුවන් තනිකර දමා යෑමට සිදුවීම ගැන මතක්වෙන මතක්වෙන වාරයක් පාසාම ඇයට හැඬුම් එන්නට විය. තමාලිට ඉන්දිරා, කෝලිත හා ළදරු දිනේෂ් දමා යාමට කිසිසේත්ම සිත හදාගත නොහැකිවිණි. විටෙක රට රස්සාවට නොයා හිදින්නට සිතුන අතර තවත් විටෙක මෙතරම් අමාරුවෙන් ලබාගත් අවස්ථාව හැර දමන්නේ කෙසේදැයි සිතුවා ය. ආපසු හැරෙන්නට ප්‍රමාද වැඩි බව ඇයට නිරන්තරයෙන් සිහිපත්වුනි. තම දරුවන්ගේ සිත් කැලඹිමකට පත්වන බැවින් ඇය දැඩි ආයාසකින් තම දුක පිටට යානොදී සිත තුළම දැඩි කරගත්තා ය. පසු දින උදෙන්ම අවදිවූ සුදු නැන්දා ඉන්දිරාවත් සහායට ගනිමින් කිරිබතක් පිළියෙළ කළාය. අම්මාගේ රට යෑම ගැන අවබෝධයක් නොතිබූ කෝලිත සිතා සිටියේ ඔවුන්ව කැන්දාගෙන අම්මා විනෝද චාරිකාවක් රැගෙන යන බවය. එහෙයින් ඔහු සිටියේ ඉතාමත් සතුටිනි. වෙලාසනින්ම පාර අද්දර නිවසක්වූ ශ්‍රියාගේ නිවසට තමාලිගේ ඇදුම් බෑගය ගෙනගොස් තැබූ පොඩි මාමා යළිත් කන්ද නැඟ නිවසට ගොඩවිය.
“ඔන්න බෑග් එකත් පහල ශ්‍රියාලාගේ ගෙදරින් තිබ්බා.”
“මොකට කරදරවුනාද පොඩි මාමේ ඒක යනකොට අරගෙන යන්න තිබුනානේ.”
“ඔය වේලාවල් වලට මහන්සිවෙන්නේ මොකටද. වාහනේ එන වෙලාව අල්ලලා ශ්‍රියාලාගෙදරට ගියාම ඉවරයිනේ.”
කිරිබත කොතෙක් රසවත්වූවත් තමාලිට කටකට දෙකකට වඩා කෑ හැකි නොවිය. සිතේවූ බරගතිය බඩපපුව පුරවාදා තිබුණි. දෑසට උනා ආ කඳුළු බිඳු දෙකක් කාටත් හොරෙන් කිරිබත් පිඟානට වැටුණි. පිටි අල්ලෙන් දෑස් පිසදාගත් තමාලි ඇනූ කිරිබත් කටවල් දෙකක් කෝලිතට කැව්වා ය. ඉන්දිරාත් කිරිබත් කැල්ලකට වඩා ආහාරයට ගත්තේ නැත. සුදු නැන්දා කොතරම් බලකලත් තමාලි පිඟානේ ඉතිරිවූ කිරිබත් ටික එසේම තබා මේසෙන් නැගිට්ටා ය. නිවසේ සියල්ලන්ම හැඳපැළඳගෙන ලැස්තිවූවායින් නිවසින් පිටත්වන්නට වේලාව හරි යැයි පොඩි මාමා දැන්විය. කුඩා දිනේෂ්වත් කරපින්නාගෙන සුදු නැන්දා ඇතුළු සියල්ලන්ම කිසිදු කතාබහකින් තොරව වැස්සට හේදී ගල්මතුව කඩතොළුවූ පාරදිගේ පහළට බසින්නට විය. ශ්‍රියාගේ නිවස අද්දර ඉදිරියෙන් පොල් මලක් රදවන ලද පැරණි පෙනුමැති වැන්රියක් නවතා තිබුණි. සියල්ලන්ටම පෙර වෑන් රථයේ ඉදිරිපස අසුනට ගොඩවූ ශ්‍රියාගේ පියා අනෙක් අයට රථයට නැග අසුන් ගන්නා ලෙසින් කීවේය. නිවෙස් දෙකේ සියල්ලන්ටම වෑන් රථයේ ඉඩකඩ සිමාවූවත් එකිනෙකා හරිබරි ගැසී අනෙකාට වාඩිවිමට ඉඩ සලසා ගත්හ. සියල්ලන්ගේම මුහුණුවල පැවතියේ දොම්නස් ස්භාවයකි. එහෙයින්ම සියල්ලන්ම තම අසුන්වලටවී කතානොකර සිටියහ. එන්ජිම සැර දමමින් හෙමින් සෙමින් ඉදිරියට ඇදෙද්දී තමාලිගේ සිත මෙන්ම ශ්‍රියාගේ සිතද හඬාවැටෙන්නට වුණි. ඉන්දිරා කවුලුවෙන් පිටත වෑන් රථය පසුකර හැල්මේ දිවෙන ගස්වැල් දෙස අරමුණකින් තොරව බලා සිටියා ය. මෙම ගමන කෝලිතට හා දිස්නාට කලෙකින් පසු විනෝදවීමට ලැබුන අවස්ථාවක්සේ ඔවුන් අවට සිරි නරඹමින් සිටියහ. වෑන් රථයේ තදබදය නොරිස්සු කුඩා දිනේෂ් කෑගසා අඬන්නටවූ නමුත් මඳ වේලාවකට පසුව තමාලිගේ ඇකයේ නින්දකට වැටුනි. දහවල් වන විට ඔවුන් රැගත් වෑන් රිය කටුනායක ගුවන් තොටුපලට ලඟාවීය. කිරි උරද්දීම නින්දට වැටුනු දිනේෂ්ගේ කටේ රුවාගෙන සිටි තන පුඩුව සිමින් මුදවාගෙන ඔහුව සුදු නැන්දා අතට පත්කල තමාලි වෑන් රථයෙන් බිමට බැස්සා ය. සවස තුනට ඩුබායි බලා ගුවන්ගතවන ගුවන්යානය පිටත්විමට නියමිතව තිබුනෙන් තාමලිට හා ශ්‍රියාට ඇතුලට යෑමට වේලාව හරි බව පොඩි මාමා පැවැසීය. තමාලි දණගසා වැඳ වැටුනු ඉන්දිරාව තම තුරුළට ගෙන හිස සිම්බාය. මෙතෙක් වේලාවක් යටපත් කරගෙන තිබූ ඉන්දිරාගේ දුක දෝරගලායන්නට පටන්ගති. කෝලිතද ඉන්දිරා හා එක්ව හඬා වැටෙන්නට විය.
“පොඩි මාමායි සුදු නැන්දායි කියනදේ අහලා දඟවැඩ කරන්නේ නැතිව ඉන්න ඕනේ. අම්මා ඉක්මනටම එනවා. එනකොට මගේ පුතාට සෙල්ලම් බඩු ගොඩාක් අරගෙන එන්නම්.”
ඇය කෝලිතගේ මුහුණ අතගා යළිත් වරක් ඔහුව සිප ගනිමින් කීවා ය.
“ඉන්දිරා මල්ලිලා දෙන්නා හොඳට බලාගන්න ඕනේ. පාඩම් වැඩ අතපසු කරගන්නේ නැතිව හැමදාම ඉස්කෝලේ ගිහිල්ලා හොඳට ඉගෙන ගන්න ඕනේ.”
ඉන්දිරා හිස වැනුවාය. තමාලි තම කඳුළු ලේන්සුවෙන් පිසදාගෙන පොඩි මාමා හා සුදු නැන්දාට වැඳ ආචාර කළාය. සුදු නැන්දා අත රැඳීහුන් දිනේෂ් අම්මාගේ වතට බරවූයේ ඇයට අරගන්නයි කියන්නට මෙනි. තම දෑත් දිගුකල සැනෙන් ඇගේ අතට පැන්න දිනේෂ්ගේ දෙකපුල් සිපගත් තමාලි යළිත් සුදු නැන්දාට බාර කළාය.
“සුදු නැන්දේ පොඩි එකාව හොඳට බලාගන්න. කිරි නැතිව අඬයිද දන්නේ නෑ.”
“දැන් අඬන්නේ නැතිව ආපූ ගමන යන්න. අපි එයාලා ගැන බලාගන්නම්.”
එජන්සියේ අයෙකු පැමිණ ඔවුන්ට රට යන අනෙක් කාන්ඩය හා එකතුවන ලෙසින් පැවසීය.
“දැන් ඇතුළට ගියානම් හොඳයි.”
පොඩි මාමා ටිකට් කවුන්ටර් දෙස බලාගෙනම කීය. ඇය ශ්‍රියා සමඟින් ගුවන් තොටපුලේ ඇතුළට ගියේ යළිත් වරක් ලෙන්සුවෙන් දැස් පිසදාගනිමිනි. වීදුරු දොරෙන් ඇතුළට ගිය තමාලි තවත් වරක් පිටත සිට ඈ දෙස බලා සිටිනා ඉන්දිරා හා කෝලිත දෙසට අත වැනුවා ය. අම්මා ලේන්සුවෙන් කඳුළු පිසිමින් ඇතුළට ඇවිද යන දසුන ඉන්දිරාගේ දෑසට නැඟුණු කඳුළු පටලයෙන් බොදවීගියා ය.
“දැන් මෙතන ඉදලා වැඩක් නෑ. ඔක්කෝමල්ලා යමු ප්ලෙන් නග්ගනවා බලන්න.”
පොඩි මාමා සියල්ලන්ටම ඇසෙන සේ කීවේය.
“ඔව් ඔව් මෙතන ඉදලා වැඩක් නෑනේ. යමු ගිහිල්ලා බලමු.”
ශ්‍රියාගේ පියාත් එයම අනුමත කළායින් පොඩි මාමා පිටුපසින් ඔවුන් ඇවිදයන්නට විය. නැරඹුම් මැදිරියේ ප්‍රවේශ පත්‍ර කවුන්ටරයට මුදල් ගෙවා ඇතුලුවූ ඔවුන් ඉඩකඩ ඇති තැනක වාඩිගත්හ. ඈත අහසේ ශබ්ද නගමින් ගමන් ගන්නා ගුවන්යානා මෙතරම් විශාලදැයි කෝලිතට සිතාගත නොහැකිවිය. ඔහු විශ්මයෙන් මෙන් තොටුපලේ නවතා තිබෙන ගුවන් යානා ගණන් කරන්නට විය. ඈතින් නවතා තිබූ ගුවන් යානයක් හිමිහිට ගමන් කරන්නට විය.
“අන්න අක්කේ අරක යනවා. අර අර පේනවාද?”
ඉන්දිරා ඔහු පෙන්වූ ඉසව්වට නෙත් යොමු කළාය. විශාල ගුවන් යානයක් එහි එන්ජිමෙන් විශාල හඬක් නගමින් ධාවන පථය දෙසට ගමන් කරන්නට විය.
“ඔය ප්ලෙන් එකේද අම්මා යන්නේ?”
“දන්නේ නෑ මල්ලි පොඩි මාමාගෙන් අහන්න.”
ඔහුට එම ප්‍රශ්නය පොඩි මාමාගෙන් අහන්නටවත් තම නෙත ඉන් අහකට ගන්නට නොහැකි විය. ධාවන පථයේ කෙලවරට ගමන් කල ගුවන් යානාව එහි මඳ වේලාවක් රැදී සිටින්නට විය. එකවරම ධාවන පථය දිගේ ශබ්ද නගමින් හැල්මේ දිව යන්නට වූ එම යානාව පොළවෙන් මිදී අහසට පාව ගියේය. ඉහළට නැංවූ යකඩ කුරුල්ලා අහස්කුසයේ නොපෙනි ගියේ ඉන්දිරා කෝලිත මෙන්ම කිසිදා ගුවන් යානාවක් ඉහළට නැගයනු නොදැක තිබූ ශ්‍රියාගේ පවුලේ අයටද විශ්මයක් දනවමිනි. ඈතින් නවතා ඇති තවත් ගුවන් යානාවක් අසලට බස්රථයක් සෙන්දුවූයේ මඟින් පිරිසක් රැගෙනය.
“අන්න බස් එකක් ප්ලෙන් එක ළඟට ගියා. බලන්න ප්ලෙන් එකේ තරමයි බස් එකේ තරමයි.”
පොඩි මාමා ඒ දෙකහි විශාලත්වය සංසන්ධනාත්මකව පෙන්වන්නට උත්සාහ කළේය.
“සමහරවිට මේක වෙන්නැති අම්මා යන ප්ලෙන් එක.”
බසයෙන් බිමට බට මිනිසුන් එකා දෙන්නා තරප්පු පෙළ නගිමින් ගුවන්යානයට ගොඩවන්නට විය. පළමු බසය පිටත්වන්නට ආසන්න වෙද්දී තවත් එවැනිම බසයක් මඟින් රැගෙන ගුවන් යානාව කරා සේන්දු විය.
“මේක වෙන්න ඇති නේද මාමේ අම්මා යන?”
“දන්නෑ දුවේ. සමහරවිට මේක වෙන්නත් ඇති.”
ඉන්දිරාට යළිත් වරක් අම්මාව සිහියට නැඟුනි. ගුවන් යානයට පිවිසෙන තරප්පුපෙල අසළ සිටිනා මගීන් අතරින් අම්මා හඳුනාගැනීමට ඈ උත්සාහ කළා ය. ඉතා කුඩාවට දිස්වන මිනිස් රූ අතරින් අම්මාව වෙන්කර සොයා ගැනීම ඉතා අපහසු බව ඈට තේරුම් ගියේ එය දැසට ගෙනදුන් පීඩාවක්වූ බැවිනි. තවත් හොරාවකින් පමණ එම ගුවන් යානයත් අහස්කුස තුලට වැදී නොපෙනී ගියේ ඉන්දිරාගේ සිතට දුකක් ඉතිරිකරවමින්ය. ඈ තම කඳුළු මල්ලිට නොපෙන්වා සඟවාගත්තීය. කෝලිතට අම්මා සිහියට නොනැගුනේ ගුවන් යානා පිළිබඳව ආසක්තව සිටි බැවිනි. සුදු නැන්දාත් තම නෙත් අග මෝදුවු කඳුළු බිඳු කිහිපය පිසදාගන්නවා දුටුවා ය.
“දැන් ඔය මදැයි බලන් හිටියා. දැන් ම පිටත් උනොත් අපිට ගොඩාක් රෑ වෙන්න කලියෙන් ගෙවල්වලට යාගත්තෑති.”
තම ශෝකය අන් අයට නොපෙන්නා සිටි ශ්‍රියා නැන්දාගේ පියා කීවේය. ගුවන් යානා අහසට පියඹායන ස්ථානයෙන් මිදී ඒමට කෝලිත කැමත්තක් දැක්වූයේ නැත. ඔහුට තවත් වේලාවක් එතැන රැඳී ඉන්නට ඇවැසි විය.
“තුනුරුවන්ගේ පිහිටාරක්ෂාව ලැබෙන්න ඕනේ. ළමයි දෙන්නා පරිස්සමෙන් ගිය රස්සාව කරගෙන ආපහු ලංකාවට එන්න සලසවා දෙන්න.”
සුදු නැන්දා අහස දෙස බලමින් මොනවාද මුමුණන්නට විය. අම්මාගේ වෙන්විම ගැන නොදත් පොඩි මල්ලි, දිනේෂ් පොඩි මාමාගේ උරයට වී ඇඟිල්ලක් උරමින් නින්දට වැටි සිටියහ. යළි නිවසට ආ පසුව ඉන්දිරා කිසිවක් නොකානොබීම ඇඳට වැටුනේ ගමන් තෙහෙට්ටුවටත් වඩා අම්මාගේ වියෝවෙන් සිතට නැඟුණු ශෝකය නිසාය.
ඉන්දිරාට අම්මා නැතිවග මතක්වූයේ පසුදා අවදිව මුළුතැන්ගෙය දෙසට ගිය විටදීය. මුළු නිවසම ගූඪ නිහැඬියාවක ගිලී ඇති බවක් ඈට දැනෙන්නට විණි. කිසිදා නොවුවිරු පාළුවක් හා කාන්සියක් සිරුර පුරා දිව යන්නටවූවායින් ඇය හිමිහිට ඉස්තෝප්පුව දෙසට ඇවිද ගියා ය. හින් පොදවැස්සක් බිම තෙමමින් තිබුණි. උදෑසන සීතල සුළං රැල්ලක් ඇඟ දැවටී හිරිගඬු නංවමින් හමා යන්නට විය. ඉන්දිරා තම දෑත් ළයට තමා තද කරගත්තාය. පොළවේ සීතල නිරුවත් දෙපාවලට දැනුනේ හීන් ඉදිකටු තුඩකින් අනින්නාක් මෙන්ය. එහෙත් මහා පාළුවකින් වෙලාගත් ඇගේ සිතට මේ කිසිවක් පිවිසුනේ නැත. අම්මා මේ වනවිට කුමක් කරනවා ඇද්ද? තාමත් ගුවන් යානයේ ගමන් කරනවාද? නැතිනම් ඩුබායි රටට ගිහිල්ලාද? ඇගේ සිතේ දහසක් ප්‍රශ්න නලියන්නට විය. අම්මා අපව දමා නොගියානම් යැයි තවත් වරක් ඉන්දිරාගේ සිතට නැඟුනි. ඇගේ නෙත් අගට එක්රැස්වූ කඳුළු පිටවන්නට නොදී සිත දැඬි කරගත්තා ය.
මාස කිහිපයක් ගෙවීගියේ අම්මාගේ අඩුව නිසා දැනුන නිවසේ පාළුව සංකාව හා වියෝවේදනාව කාලය විසින් සමනය කරමින්ය. ඈ අම්මා නොමැතිබව තම සොහොයුරන්ට නොදැනෙන්නට සලස්වන්නට සුදු නැන්දා සමඟින් උත්සාහ කළාය. අම්මාගෙන් ලිපියක් ලැබෙන තුරු ආසාවෙන් මඟ බලා සිටිනා කෝලිත එහිවූ විස්තර අසන්නට වඩා ප්‍රියවුයේ කවරයේ ඇති මුද්දරය ගලවා ගැනීමටය. තමාලිට වැඩ කරන්නට ලැබුනු නිවසේ නිවැසියන්ගෙන් කරදරයක් නොවීය. එහෙත් දහ දෙනෙකු සිටිනා පවුලකට උයා පිහීම හා අනෙකුත් වැඩ රාජකාරි බහුල බව ලියා එව්වා ය.
දිනක් සුදු නැන්දා නිවසින් පහළට බැස පාර අද්දරටවී තමන් පාසල් නිමව එනතෙක් පෙරමඟ බලා සිටිනා අයුරු ඉන්දිරාට අදහාගත හැකි නොවීය. එය ඇගේ සිතේ යම් තරමකට අවිනිශ්චිතභාවයක් ඇති කරවන්නට විය. සුදු නැන්දාගේ මුහුණේවූයේද තරමක කලබලයටපත්වූ ලෙසකි. එය දුටු ඉන්දිරාද තැතිගත්තා ය.
සුදු නැන්දාගේ අමුතු කලබලය කුමක්ද? මතුසම්බන්ධයි........
මෙම නවකතාවේ වර්තමානයේ සිදුවන සිදුවිම් දේවල් කළු පාටින් හා අතිතාවර්ජනා කොටස් නිල් පැහැයෙන් දක්වා ඇත.
