කොළොම්පුරයාගේ සැවුල් අන්දරය

පාද යාත්‍රාවේ ගිහින් ආපු නිදි ලොක්කාගේ සැප දුක අසන්නට දුරකතන ඇමතුමක් දුන් කොළොම්පුරයාට ලියන්නේ නැද්දයි අසමින් සොඳුරු තගත් දැම්ම බැවින් කප්පරක් රාජකාරි වැඩවල එරිලා හෙම්බත්වි ඉන්න අතරේම මේක ලියන්නට පටන් ගත්තා. කියවන සුවහසක් කොළොම්පුරේ සහෘදයින් හැමෝම නිදි ලොක්කාට මේ පොස්ටුව වෙනුවෙන් ස්තුතිය පුද කරන්න ඔනේ.

         මේ පොස්ට් එකේ මාතෘකාව වෙන්නේ සැවුල් අන්දරය නෙවැ. දන්නේ නැති උන්නෑහැලාට දැන ගන්න කියන්නේ සැවුලා කියන්නේ කුකුලා හරිද? ඉස්සර ආදිකාලේ අපේ කවිකාර උත්තමයෝ එක එක කුරුල්ලන් අතේ දෙවියන්ට සංදේශ ඇරියා. එවාට කියන්නේ සංදේශ කාව්‍ය කියලා. සීතාවක රාජසිංහ රජුගේ කාලයේ අලගියවන්න මුකවැටිතුමාත් ලිව්වා නොවැ සැවොල් සංදේශය හෙවත් සැවුල් අස්න කියලා සංදේශ කාව්‍යක්. සීතාවක රාජසිංහ රජුට සෙත් පතලා සපරගමුවේ සමන් දේවාලයේ වැඩසිටිනා සුමන සමන් දෙවිදුට සැවුලෙක් අත මේ සංදේශය ලියා යැවීමයි පරමාර්ථය වුනේ. වැඩි විස්තර මෙන්න මෙතනට කොටලා මේ බ්ලොගයෙන් බලා ගන්න පුලුවනි. 

Coat of arms of Galle

                ඔහේලා දන්නවාද පෘතුග්‍රිසිකාරයෝ ගාල්ලට දුන් ලාංජනයේ ඉන්නේ ගලක් උඩ ඉන්න කුකුලෙක්. පෘතුග්‍රිසිකාරයෝ කුණාටුවකට අසුවෙලා ගාල්ලට ආවාම මුලින්ම දැක්කා කියන්නෙ කුකුලෙක්ලු. ඔය ගාලු කොටුවේ තියෙන සමහර ස්මාරක ගොඩනැගිලි වල කුකුල් සලකුණ තියෙනවා. පැට්‍රල් තියේනවා නං ගාල්ල කොටුවත් සමුද කෞතුකාගාරයත් දැක බලාගෙන සැවුල් සලකුණ බලාගෙන ආවානම් හොදයි නේද? අදටත් ගාල්ල මහනගර සභාවේ ලාංජනයේ කුකුලා ඉන්නවා. ගාල්ල නැතිනම් ගොල් "Galle" කියන නම හැදෙන්න ඇත්තෙත් ලතින් බාසාවෙන්  "Gallus" කුකුලාට කියන  නම හින්දා වෙන්නැති. 

ලංකාවේ ජාතික පක්සියා වෙන්නෙත් වලි කුකුලා . "Sri Lankan Jungle Fowl / Ceylon Jungle Fowl" වඳවෙමින් පවතින අපේ රටට පමණක් ආවේණි්ක ආරක්ෂිත සත්වයෙක් තමයි වලි කුකුලා කියන්නේ. 

 කවුද ඩෝ චන්ඩි.....වලියට බර නැති අහිංසක වලි කුකුලා

කුකුල් කෙටවිල්ල "Cock fighting"   ලොවේ පැරණිම ක්‍රිඩාවක්. දේශගවේෂක ෆ්‍රඩිනන්ට් මැගලන් පිලිපීනය සොයාගන්ද්දි පවා එහි කුකුල් කෙටවිල්ල තිබුනා කියවෙනවා. කුකුල් කෙටවිල්ල හෙවත් පොර කුකුල් ක්‍රීඩාව ලංකාවේ තහනම් ක්‍රීඩාවක් උනත් තාම හොර රහසේ මේ වැඩේ කොරනවා. සැවුල් ඉතිහාසය දැනට ඇති නේද? ඔන්න ආපහු කතන්දරේට යමු.

කොළොම්පුරයාට පොඩි ඇගේ අමාරුවක් ආවා කොළොම්පුරේ නාගරික ජිවිතයෙන් මිදෙන්න. නාගරික පරිසරයෙන් වැඩිය ඈතකට නොවි පොඩ්ඩක් ඈතට ගිහින් අලුත් නිවසකට ගෙවැදුනු හින්දා ඉඩකඩ ඇති වත්ත පිටියකුත් ලැබුනා. සකල කළා කම්මැලි කොළොම්පුරයාට වැඩත් ලැබුනා ඉදහිට දනක් උසට වැඩෙන තණකොල කපලා සුද්ද ප්‍රවිත්‍ර කරන්න එහෙම. ඒ ඉන්න අතරේ කොළොම්පුරයාගේ අකලට පහළ වෙච්චි මොළේට ආවා අපුරු අයිඩියාවක් ගෙදර ආරක්සාවට කෙසේවෙතත් බොරුවට හරි ගෙදර බල්ලෙක් ඉන්න ඔනේ කියලා බලු තඩියෙකුත් හදන්න. ඔන්න කොළොම්පුරයා ඔපිස් ආව වෙලාවේ ඉදන් අන්තර්ජාලේ සැරි සරන්නේ බලුපැටියෙක් හොයමින්. අන්තිමේදි කදානේ බලුපැටව් විකුණන්නෙක් ගෙන් අරන් ආපු බිගල් වර්ගයේ සුනඛයා ටෙරි නාමය පටබැදගෙන ගෙදර සාමාජිකයෙක් උනා. මිනිස්සු එක්ක උන්නත් බල්ලා බල්ලාමයි හින්දා උගේ බලුගතිය වැඩිවෙලා අහුවෙන අහුවෙන එක කාලා දාලා අන්තිමේදි කොළොම්පුරයාගේ පුතන්ඩියා බංචියාගේ ඇස්කන්නාඩි දෙකත් විකලා දැම්මා. උගේ නැට්ටෙන් අල්ලලා විසික් කරන්න තරම් කේන්තියක් ආවට කොළොම්පුරයාම කරගත්තු මෝඩකමක් හින්දා ඉවසාවදාරාගෙන ඉන්නවා වෙන මක්කරන්නද?

ලැජ්ජාවට හැංගිලා

රෑ එළි වෙද්දි ලිං කැනලා කුඹුරක් සේ හාලා තියෙන සුපියල් වලින්ම බර ගානක් වියදම් කරලා මැලේසියන් තණකොල පිඩැලි අල්ලපු මිදුල දකින කොට ඇතිවෙන්නේ පට්ටම දුකක්. දම්වැලක් ගෙනවිල්ලා බැදලා දම්මාම බඩ පැලෙන්න බත් කාලා ගෙරෙවා ගොරවා නිදා ගැනිල්ල තමයි ටෙරියාගේ රාජකාරිය. ඕනෑම දෙයක් හිතට අල්ලලා තියෙන්නේ ටික දවසයි නොවැ ඉතිං බලු සුරතල් දැන් ඉවරයි. යකඩෝ මෙන්න කොළොම්පුරයත් අර නිදහස් සිතුවිලි එකේ රවි ලොක්කා වාගේ පදුරු තලන්නත් අරන් නෙව. හා හා යමුකෝ ආපහු කතාවට....

           සල්ලි වියදම් කරලා එකෙන් වියදමවත් පියවාගන්නට බැරි අහක යන ගොන් වැඩකට අත දාන්න ලඟදි ඉදන් කොළොම්පුරයාගේ අහවල් එකේ ඉත්තෑවෝ දුවන්න ගත්තා. වත්තේ ඉඩකඩ තියෙන එකේ ගම්කිකිලියෙක් හැදුවොත් බිත්තරයක් වත් කන්න පුලුවන්නේ කියලා මංතුමාට හිතුනා. හිතුනොත් එක කරලා කෙලෝගන්න කම් ඉවසිල්ලක් නැති කම තමයි කොළොම්පුරයාගේ තියෙන එකම මෝඩකම. ඕං ආපහු අන්තර් ජාලෙන් ගම් කිකිලියන් ගැන හොයා බැලිල්ල තමයි පළමු රාජකාරිය කොරගත්තෙ. ඒ අතරේ කොළොම්පුරයාගේ රාජකාරි ස්ථානයේම උසස් නිලධාරියෙක් වෙච්චි පරණ යාලුවෙක් මුණ ගැහුනා. බැලින්නම් එයත් මිට පෙර කුකුල් ගොවිපොලක් කරපු කෙනෙක්. යාලුවා ඉන්නෙත් කොළොම්පුරයාගේ අලුත් නිවාසයට කිලෝමිටර් පහක් විතර ඈතින්. කොළොම්පුරයාගේ කුකුල් ආසාව ඇහුවා විතරයි ඔන්න යාලුවාගේ සැඟවුනු කුකුල් ඇතිකිරීමේ ආසාවත් ආපහු පණ ගැහිලා ආවා නොවැ. එදා ඉදන් දෙන්නාගේම වැඩේ ගම් කිකිලියන් සොයන එකයි. කිකිලියන් ගෙනාවට දාන්න කූඩුවක් තියෙන්නත් එපැයි. වැඩ රාජකාරි අස්සේ කොහෙන්ද කුකුල් කූඩු හොයන්නේ? ආවා මරු අයිඩියාවක් කොළොම්පුරායේ කාබාසිනියාකාර ලිං හාරන බලු ටෙරියාගේ බලු කූඩුව මේ වැඩේට හරියටම හරි යනවා. ඉතිං සිනිදු සියුමැලි හාඩ්වෙයාර් එකට දුවලා ගිහින් ගෙනාව කුකුල් දැල් මිටර් කිහිපයක් ගැහැවා වටේටම දැල්. දැන් බලු කූඩුව කුකුල් කූඩුවක් උනා. අනේ අසරණ ටෙරියාගේ නිවහන නැතිවුනා.   මේ අස්සේ මුහුණු පොතේ තිබිලා පානදුරේ මාලමුල්ලේ ගම්කිකිලියන් වගයක් විකුණන්න තියෙනවා කියන ඇඩ් එකක් යාලුවා දැක්කා. එදා හවසම දෙන්නත් එක්ක ඒකත් බලන්න ගියා. යන කොට කලුවරත් වැටිලා ඒ මදිවට ලයිටුත් නෑ. එතැන තිබුනා පළමු මුරය බිත්තර දමාපු කිකිලියන් 9ක් විකුණන්න. දෙන්නාත් එක්ක කතාවෙලා එකෙක් රුපියල් එක්දාස් පන්සියය ගානේ කොළොම්පුරයා කිකිලියන් තුනක් හා ඉතිරි හයදෙනා මිතුරාත් මිලදිගත්තා. ගෙදර ගෙනාවට පස්සේ කොළොම්පුරයාගේ රාජකාරිය තමයි උන්ගේ සැපදුක් බැලිල්ල. සතුන්ට ලැදියාවක් දක්වන කොළොම්පුරයාගේ පුතන්ඩියා බංචි කුකුල් වැඩේ ස්වෙච්චාවෙන්ම බාරගත්ත නිසා කොළොම්පුරයා ඒ වැඩෙන් නිදහස් වෙලා ගියා.

කිකිලියන් තුන්දෙනා

දාපු පළමු බිත්තරේ

 ගෙනල්ලා දවස් දෙකකට පස්සේ කලුපාට කිකිලි දැම්මා බිත්තරයක්. ඊට පස්සේ දවසක තවත් බිත්තර දෙකක් ලැබුනා. අනේ දවසක සවස කලු කිකිලියව බංචිට කුඩුවට දාන්න අමතකවිමෙන් ඌ අතුරුදහන් වෙලා. කොළොම්පුරයා වැඩ ඇරිලා ඇවිත් රෑ වෙනකම්ම කළු කිකිලිව හෙව්වා නමුත් ආයෙමත් ලැබුනේ නෑ.

 කිකිලියන්ට බිත්තර දාන්න කුකුලෙක් ඔනේ නැතිවුනත් කුකුලෙක් හිටියොත් බිත්තර දැමිල්ල වැඩි වෙනවා කියලා අර කුකුල් උපදේශක යාලුවා කිව්වා. දැන් දෙන්නා ආපහු කුකුලෙක් හොයනවා. ඔන්න පානදුරේ මාලමුල්ල පැත්තට වෙන්න කුකුල් ඇති කරන කෙනෙක් ගාව පැටවු ඉන්නවා කියලා යාලුවා සමගින් කොළොම්පුරයා පිටත්වුනා. එදත් එහෙට යද්දි කලුවර වැටිලා විදුලිය විසන්ධිවෙලා. කුඩු දෙකක හිටපු කිකිලි හා කුකුල් පැටවුන් දොලොස් දෙනෙක් සයිස් දෙකකින් ඉන්නවා. හැබැයි එකා දෙන්නා දෙන්නේ නෑ විකුණන්නේ ඔක්කෝම එකවරටයි. උන් ඔක්කෝම රුපියල් දහදාහයි. ඒ පාර දෙන්නා හය දෙනා බැගින් බෙදාගෙන උන් අරන් ආවා. තව බිත්තර දමන උන්ට දෙන හා පැටවුන්ට වැඩෙන කුකුල් කෑම කිලෝ පහ බැගින්ද වතුර දාන හා කෑම දාන භාජන දෙක බැගින්ද අරගත්තා. අරන් ආපු කිකිලි පැටවුන් පරණ කිකිලි දෙන්නා ඉන්න කුඩුවට දැම්ම ගමන් පටන් ගත්තා කොටන්න. උන් බේරෙන්න දුවනවා. හැංගෙන්න තැන් හොයනවා. රෑට විතරයි සාමකාමිව ඉන්නේ. ඊට පස්සේ දෙගොල්ලෝ වෙන් කළා. සතෙක් අරන් යයි කියලා එළියෙන් තියන්නත් බෑ නොවැ. 

                පහුවෙනිදාම ගියා ලී මඩුවට ගෙනාවා දෙකේ දෙකේ පොලු හා රිප්ප තොගයක්. සිනිදු සියුමැලි හාඩ්වෙයාර් එකෙන් ගෙනාවා අඩියක් රුපියල් 300 ගානේ ප්ලාස්ටික් කොටඩ් දැල් අඩි විසි පහකුත්. කපන්න කොටන්න ඇනගහන්න පටන් ගත්තා යුද්දේ. මේ අස්සේ විදුලිය කැපිල්ලත් ආවත් වැඩේ නතර නොකර විදුලි පන්දමක් දල්වාගෙනත් වැඩ ටිකත් කරගෙන ගියා. අන්තිමේදි අලුත් කූඩුව හදලා ඉවරවෙද්දී රාත්‍රි දොලහත් පහුවෙලා ඉවරයි. අලුත් කූඩුවත් බලුකූඩුවට වඩා ලස්සනට හා ඉඩකඩත් වැඩියෙන් හැදුනා. එත් බොලේ අලුත් කිකිලි පැටවුන් හය දෙනා දැම්මාමත් ලොකු තුන්දෙනා පොඩි තුන්දෙනාට කොටනවා අමර කෙටිල්ලක්. පස්සේ යාලුවෙයි කියලා තිබ්බත් උන් පොඩි සේට් එකට බරපතල විදිහට තුවාල කරලා. දැන් කොහේද මුන්ව දාන්නේ? බැරිම තැන උන් තුන්දෙනාව අරන් බෙටඩින් ගාලා එළියේ තියේන සේවක වැසිකිලියේ ඇතුලට දැම්මා. පහරදිම් වලින් බරපතල තුවාල ලබපු එක පැටියක් දින කිහිපයකින් නිවන් සුව සොයාගෙන යන්නම යන්න ගියා. 

ඉතිරිවුනු දෙන්නා

                      තව ඉරිදා දිනයක කොළොම්පුරයා විවේක සුවයෙන් ඉන්නා අතරේ කුකුල් උපදේශක යාලුවාගෙන් දුරකතන ඇමතුමක් ලැබුනා එළුවිල හංදියේ කඩයක කුකුල් නාම්බෝ වගයක් විකුනන්න ඉන්නවා ගන්නවා නම් ගිහින් එමුයි කිවිවා. ඔන්න කොළොම්පුරයාගේ ඉත්තෑවා ආයෙත් කුලප්පු වෙන්න ගත්තා. යාලුවා එක්ක ගිහින් රුපියල් දෙදහක් ගෙවලා කුකුල් නාම්බාවත් මොටෝසයිකලේ ගැටගහන් ගෙදර අරන් ආවා. දන්නවා නේ කොළොම්පුරයාගේ මොට්ට මොළේ තරම ගෙදර ගෙනාපු හැටියේම එළියේ උන්නු කිකිලියෝ දෙන්නා ගාවට කුකුල් නාම්බාව අත හැරියේ මෙන්න උඹලාට හස්බන්ඩෙක් අරන් ආවා කියලා. ටික වේලාවක් නිදැල්ලේ හිටපු නාම්බා බලන්න බංචි දුවගෙන ආවා විතරයි මෙන්න එක පාරටම ඌ කුඩුව උඩට පියඹලා ගියා. ඌව අල්ලන්න හදනකොටම අඩි දොලහක් විතර උස තාප්පෙට පියබලා ගිය කුකුල් නාම්බා පැන්නෙ නැද්ද අල්ලපු ගෙදරට. අඩි දොලහක් විතර උස තාප්ප බඩ ගාන්න බැරි කොළොම්පුරයා අල්ලපු ගෙදරට වටේ පාරෙන් යද්දි බංචිත් දුවගෙන ආවා. ඒ ගෙදරට ගිහින් අල්ලන් හදනකොට මෙන්න මේකා ඊට අල්ලපු ගෙදර වත්තට තාප්පේ උඩින් පියඹලා ගියා. දැන් මොකද කරන්නේ? ඒ ගෙදරට යන්න ඔනේ එහා පැත්තේ පාරෙන්. අනවසරෙන් තාප්ප උඩින් පනින්නත් බෑ නොවැ. ඔන්න දෙන්නා එක්ක ආයෙමත් වටයක් ගහලා ඒ ගෙදරටත් ගියත් මේ කැ% නාම්බා ආපහු පැන්නා ඉස්සෙල්ලා හිටපු වත්තට. ආයෙමත් වටයක් යන්න බැරිකමට අතපය විතරක් නොවේ බඩත් හුරාගෙන තාප්පෙන් පැන්නා ආයෙමත් අල්ලපු ගෙදරට. මේකා මංතුමා මෙහෙට ආපු ගමන් ආයෙමත් පැන්නා අල්ලපු වත්තට ගිහින් ඒ ගෙදර කොන්ක්‍රීට් ස්ලැබ් එක උඩටත් ඉගිලුනා. එතැන ගිහින් නිකං ඉන්නෙත් නැතිව කොචෝක් එකට හඬලන්නත් වුනා. දැන් කොළොම්පුරයා පැන්නා ආපහු ඒ වත්තට. දැන් ගෙවල් දෙකේ ඇන්ටිලා අංකල්ලා කොළොම්පුරයාගේ කුකුල් මෙහෙයුම නරඹනවා. බංචියත් බැරි බැරිගාතේ තාප්ප උඩින් පනිනවා. කුකුල් නාම්බා ඉගිලෙනවා කොළොම්පුරයා තාප්ප දිගේ අනුන්ගේ වතුවලට පනිනවා. කොළොම්පුරයා දවල්ට කාලත් නෑ බඩගින්න උපරිමේට ගිහින් දැන් මලේ මල පැනලා උන්නේ. රුපියල් දෙදහාට කෙලවුනත් කමක් නෑ උඹ පුලුවන් වේලාවක වරෙන්කෝ කියලා මංතුමා ගෙදර ගියා. ස්ලැබ් එක උඩට වෙලා හඬල හඬලා හිටපු කුකුල් නාම්බා කිකිලියන් හින්දා හවස්වෙලා ආපහු අපේ වත්තට බැස්සා විතරක් නොවේ කලුවර වෙද්දි කිකිලියෝ දෙන්නාත් එක්ක කුඩුවටත් රිංගුවා. යාන්තම් කෙළොම්පුරයාගේ සැවුල් මෙහෙයුම ඉවරකරගත්තා.

මේ ඉන්නේ කෑ%#  කුකුලා  

                     ඒ අස්සේ තවත් මිත්‍රයෙක් එයාගේ තාරා ජෝඩුවක් කොළොම්පුරයාට තෑගි කළා. කොළොම්පුරේ කියවන අය දන්නවානේ කොළොම්පුරයා නිකං දෙනවා නම් පිහි පාරක් උනත් බාරගන්න උත්තමයෙක් කියලා. ඉතිං තාරවන් ගෙනාවට පස්සේ තමයි ඊළග කේස් එක පත්තුවුනේ. මේකා කිනං තාරාවෙන් නොවෙයි අමුම අමු වලේ වල් තාරාවෙක්. මේකා කිකිලියන් පස්සේ පන්නගෙන ගිහිල්ලා උන්ට අතවර කරන්න ගත්තා. කුකුල් නාම්බා බලන් ඉන්නැද්දී මූ කිකිලියන් බලහත්කාරයෙන් දුෂණය කරන්න ගත්තා නොවැ. අන්තිමේදි බැරිම තැන තාරාවන් දෙන්නා ආපහු යාලුවාටම දීලා දැම්මා.

                එක ගම් කිකිලියක් අරන් ඇවිත් බිත්තර කන්න බලාගෙන හිතපු  කොළොම්පුරයා ගෙඩි සුපියල්ම තිස්දාහක් විතර වියදම් කරලා කූඩු හදලා  කිකිලියන් නමයකුයි (මියගිය  පැටවා හා අතුරුදහන්වූ කිකිලි ඇතුලුව) කුකුලෙකුයි  ගෙනාවා. මුලින් දාපු බිත්තර තුනට පස්සේ උන් තාම කිසිම බිත්තරයක් දැම්මේ නැත. කොළොම්පුරයා අතින් වියදම් කරමින් උන්ට කන්ඩ බොන්න දීලා කඩෙන් බිත්තර ගෙනවිත් කනවාය. බිත්තර දමන්නේ නැති එකට කුකුල් උපදේශක යාලුවා මේ ලඟදි ජීනියස් අයිඩියාවක් දුන්නා. ඒ කිකිලියන්ට බිත්තර දමන්නට අමතක වෙලා ඇති බැවින් බිත්තර මේ වාගේ කියලා හිතා ගන්නට කඩෙන් බිත්තර ටිකක් ගෙනවිත් කුඩුවේ ඇතුලින් තියන්නටය. අද හෙටම ඒ වැඩයත් කරලා බලන්නට කොළොම්පුරයා හිතා ගත්තා.

සැවුල් අන්දරය මෙතැනින් නිමියේය.